Slecht nieuws! Het hbo heeft een imagoprobleem. Het wordt steeds meer gezien als het afvoerputje van het hoger onderwijs. Als het ‘nieuwe vmbo’. Met would-be wetenschappers. Wat een belabberde uitstraling. En uiteindelijk natuurlijk allemaal de schuld van de studenten.
In een korte en intense tijd van veel turbulentie heeft de naam hbo een flinke deuk opgelopen. Wie ‘hbo’ zegt, zegt er al bijna net zo snel ‘fraude’ achteraan. Of denkt dat. Wie een hbo’er ontmoet, vraagt zich af hoeveel er voor het diploma is betaald. De ware hbo’er past er dus voor om zich als zodanig voor te stellen.
Een hbo-diploma (al dan niet gekocht) heeft bovendien nagenoeg geen waarde van zichzelf meer: de kwaliteit van het onderwijs is beneden alle peil. Contacturen zijn er bijna niet. De docenten die dat praktijkgerichte onderwijs moeten verzorgen, zijn al jaren niet meer in die praktijk actief. Het praktijkgerichte onderzoek – ooit een veelbelovend uithangbord van het hbo – wordt inmiddels ook uitgevoerd door universiteiten, die op die manier echt bestaande problemen oplossen en met hun naam en reputatie niet alleen een mooie belofte creëren, maar ook meteen een lucratief prijskaartje.
Deze beroerde beeldvorming is voor een belangrijk deel te danken aan de resultaten van onderzoek dat juist ook studenten is gehouden. Studenten klagen steen en been over hun opleiding, hun docenten, de colleges, de toetsing, de stage, het afstuderen, het gebouw en de fietsenstalling. Niets deugt!
Maar: diepgaander onderzoek leert dat hbo-studenten in het algemeen veel negatiever zijn dan wo-studenten. Negatiever? Of kritischer? Over dezelfde, voor alle studenten toegankelijke faciliteiten in dezelfde stad, geven wo-studenten gemiddeld een positiever oordeel dan hbo-studenten. Of het nu gaat om de sportvoorzieningen of het uitgaansleven.
Waar de universitaire student lijkt te voldoen aan het stereotiepe beeld van de nerd-met-tunnelvisie, kijkt de hbo-student juist om zich heen, legt verbanden en vormt zich een mening. Die mening gaat verder dan de studiestof. De hbo’er maakt zich boos om de hoge boete voor langstuderen én op de beperking van bijverdienen. Om de onmogelijkheid nog een tweede hbo-studie te doen. Helaas factoren die veelal buiten de opleiding liggen. Maar daarmee behaalt het hbo wél een van de onderliggende doelen: de kritische oordeelsvorming!
Binnen enkele weken worden de resultaten bekend van de laatste Nationale Studenten Enquête. Zeer waarschijnlijk komt het hbo er weer slechter vanaf dan het wetenschappelijk onderwijs. Logisch. Want met het opleiden van de hedendaagse, kritische, sociaal bewogen hbo-student graaft het hbo zijn eigen graf.
Ten onder aan het eigen succes...
Deze column werd eerder online gepubliceerd voor studenten en medewerkers van Fontys Hogescholen op 19 april 2011
Geen opmerkingen:
Een reactie posten