Zweden

In de zomervakantie was ik in Zweden. Niet voor de eerste keer en vast ook niet voor het laatst. Zweden is een prachtig land met adembenemende natuur, veel ruimte én met veel heerlijke zomerse dagen. De grootste attractie vormen de bewoners zelf: de Zweden zijn een behoorlijk relaxt volkje.

Welk onderzoek je er ook bij haalt, Zweden scoort steevast een top-10-positie wanneer het gaat om prettig wonen, sociale omgeving of onderwijsniveau. En inderdaad: waar je huis ook staat, op een steenworp afstand is er is altijd een Kodakmoment. En sociaal? Zeker! De Zweden zijn erg van de gelijke behandeling, ook al slaan ze daarin soms wat door. Ook de kapper mag bijvoorbeeld geen verschil maken tussen man en vrouw en moet daarom voor beiden seksen hetzelfde tarief hanteren. Of dat verstandig is? Waarschijnlijk dus wel, want zoals gezegd is ook het onderwijs van een bovengemiddeld hoog niveau.

Opgroeien onder bovengenoemde omstandigheden leidt tot een weinig gestreste samenleving, zo is mijn ervaring. Want de Zweden kennen niet veel spanning. Of haast. In de Stockholmse evenknie van V&D wilde ik een fraai setje pannenlappen met elandmotief afrekenen (voor de plant- en dierverzorgende thuisblijvers), maar trof een rij met negen wachtenden voor mij. Een blondine uit het Zweedse boekje verzorgde niet alleen de betaling, maar deed ook haar best om aangeschafte artikelen vervolgens zo zorgvuldig mogelijk van cadeaupapier te voorzien. Zij maakte zich daar bepaald niet met een jantje-van-leiden vanaf. De rij wachtenden groeide gestaag, maar vertoonde niet het minste signaal van ongeduld.

Ikzelf ook niet, hoor. Want een dag eerder had ik al geprobeerd ‘even snel te tanken’ (onze huur-Golf verbruikte E85, biobrandstof á 0,98 eurocent per liter). De dienstdoende pompbediende nam echter uitgebreid de tijd om mijn voorganger te helpen. Die was op zoek naar een nieuwe ruitenwisser. Aan de hand van een ruitenwissercatalogus op telefoonboekformaat, een uitgebreid winkelassortiment én een telefonische helpdesk kwamen zij na een kleine vijftig minuten tot een akkoord. De door mij beoogde eerste veerboot naar het mooie eiland Fjäderholmen was toen allang vertrokken. Maar mijn ergernis en ongeduld ook. Die maakten plaats voor een levensritme dat niet sneller ging dan mijn hartslag, zoals dat van de Zweden zelf.

En zo werden het drie heerlijk ontspannen weken, waarin de zon scheen, de mensen altijd lachten en eigenlijk alles prima was. Zelfs die zes euro voor een biertje (want daarvoor krijg je toch wél mooi een halve liter).

Ach, hoe snel vloeit toch die landerige traagheid uit je weg wanneer je weer thuis bent, direct het jachtige verkeer in moet en automatisch zoekt naar de snelste kassa. Waar is die tevredenheid als je op je werk eerst weer de verhuizendozen en andere chaos van voor de zomer moet opruimen? Ik eis beter onderwijs (en ook een fraai in de natuur gelegen huis en een sociale regering)!

Deze column werd eerder gepubliceerd op 31 augustus 2010 voor studenten en medewerkers van Fontys Hogescholen